BETONUN KÜRÜ (BAKIMI)
Dökümü tamamlanan taze betonun su içeriği, çimentonun hidratasyonunu tamamlayabilmesi için yeterlidir. Ancak dökümün hemen arkasından başlamak üzere betonun yeterli dayanım ve dayanıklılığa erişinceye kadar geçen sürede gerekli olan nem ve sıcaklık durumlarını; değişik olumsuz etkilere karşı korumak gerekir. Betonun dayanım ve dayanıklılık özelliklerinin zamanla ve yüksek performansla sağlanması için gereken nem ve sıcaklık koşullarının oluşturulması yöntemlerine bakım ( kür ) diyebiliriz. Bakım işlemine, su kaybını ( kurumayı ) önlemek için beton dökümünün hemen arkasından başlanmalı ve en az 7 günlük basınç dayanımının oluştuğu güne kadar kesintisiz sürdürülmelidir. Bu amaçla uygulanacak kür yöntemlerini :
Islak çuvallarla sararak kür yada örtü ile kür.
Su püskürterek kür.(sulama)
Sıvı kimyasal katkılar ile kür şeklinde sayabiliriz.
Islak Çuvallara Sararak Kür yada örtü ile kür
En etkili ve güvenli bir kür metodudur. Beton yüzeylerinin güneş ve rüzgar etkisiyle ani olarak kurumasını engeller.
Bu metod da hava ile temas eden bütün yüzeyler çuval veya benzeri su emen ve tutan bir malzeme ile örtülür. Örtü kür başlangıcı olan dökümün hemen arkasından başlayarak kurumasına fırsat vermeden sürekli ıslatılır. Kür süresi, 18Cº ve % 100 bağıl nemdeki 7 günlük yaşa eşdeğer dayanımına ulaşıncaya kadar geçen süre olmalıdır. Bu süre 14 GÜNDEN DAHA AZ OLMAMALIDIR .
Su Püskürterek Kür
Özellikle kolon, perde döşeme, kiriş, düşey ve yatay yüzeylere, kurumaya engel olacak ve sürekli ıslaklık sağlayacak şekilde su püskürtmek suretiyle uygulanan kür yöntemidir. Yüzeyde sürekli ıslaklık hatta göllenme sağlanabilir. Kür, 18 Cº ve % 100 bağıl nemdeki 7 günlük yaşa eşdeğer beton dayanımına ulaşıncaya kadar sürdürülür. Bu süre kullanılan çimento cinsine göre değişir. Ancak 14 günden az olmamalıdır. ( Burada su püskürtme, özellikle ilk anlarda betona zarar vermeyecek, şerbetini götürmeyecek basınçlarda yapılmalıdır. )
Sıvı kimyasal maddelerle kür
Betondaki suyun buharlaşmasını önlemenin bir diğer yolu da beton yerleştirildikten bir süre sonra ,beton yüzeyinin kimyasal maddelerle örtülmesi işlemidir.Beton yüzeyi parafin esaslı kimyasal maddelerle,reçinelerle,veya bitümlü malzemelerle kaplanır.
Kimyasal kür malzemelerinin bekleme süresi uzun olduğundan ve zamanla bu maddelerin beton tarafından emilmesi nedeniyle istenmeyen durumlarla karşılaşma olasılığı olduğundan pratikte çok fazla tercih edilmemektedirler.
YÜZEY BİTİRME İŞLEMİ
Yüzey bitirme işlemi beton taze beton halindeyken uygulanacak son işlemdir.
Özellikle döşeme, yol, saha ve diğer zemin betonlarında yüzey bitirme işlemi gerek teknik ve gerekse estetik bakımından önemlidir. Bu işlem genellikle ahşap ve çelik mastarlar ve sonrasında da malalarla yapılır. Amaç boşluksuz ve düzgün bir yüzey oluşturmaktır. İstendiğinde pervaneli makinelerle daha özel yüzeylerde elde edilebilmektedir.
Kolon, perde, duvar gibi düşey elemanların yüzeyleri genellikle kalıpla bitirilir. Değişik tipte ahşap ve çelik kalıplar kullanılarak istenen yüzeyler elde edilebilir. Bu elemanlarda yüzey kalitesi sıkıştırmanın etkisiyle de değişebilmektedir.
KALIP SÜRELERİ VE KALIP ALMA
Kalıp almak için beton ne kadar dayanım kazandığı bilinmesi gerekir. Bunun için her 75 m3 ‘ lük betonda en az 6 adet numune almak gerekir.
Test edilen beton numunelerinden elde edilen basınç mukavemeti proje mukavemetinin % 70 ine karşılık gelmesi durumunda kalıp sökümü için beton yeterince dayanım kazandığı kabul edilir.
Sorumlu Şantiye şefi tarafından deney sonucu betonun yeterli dayanım kazandığı gösterilerek kontrol ( denetim ) mühendisinin oluru alınmadan, yapının hiçbir bölümünde kalıp veya dikme yerinden oynatılmamalıdır.
Beton dökümü işinin bitimi ile kalıp sökme arasında geçecek süre, kullanılacak çimentonun cinsine, betonun dayanım kazanma hızına, su/ çimento oranına, yapı yükünün cinsine, etkilerin büyüklüğüne ve hava koşullarına bağlıdır.
Kalıp sökülmesinden hemen sonra, hesaplarda göz önüne alınan yüklere eşit bir yük taşıması düşünülen yapı bölümlerine özellikle dikkat edilmelidir. ( üsteki katın betonu daha sertleşmeden altındaki döşemenin veya çatısı yapılmaya başlanan yapıda çatı altı döşemelerin durumları gibi. )
Sertleşme sırasında donma olursa, kalıp alma süresi en az donma süresi kadar uzatılmalıdır. 24 saat içinde, gölgedeki sıcaklık 0 cº ‘ye düşerse o gün için don olayı var kabul edilmelidir. Don olayı sonrasında, özellikle kalıp almaya devam etmeden betonun prizini yaparak yeterli derecede sertleşip sertleşmediği veya sert görünüp soğuk etkisi ile donmuş olup olmadığı araştırılmalıdır.
Elverişsiz ve özellikle donma olan havalarda kalıp alma süresi hakkındaki karar, yapının betonu ile aynı koşullar altında sertleşmiş numuneler üzerinde yapılacak basınç deneyi sonuçlarına göre verilmelidir
Yedek Dikmeler kalıp söküldükten sonra çimento türü de göz önünde bulundurarak yeterli bir süre daha yerlerinde bırakılmalıdır. Bu sürelerde sıcaklığın + 5 Cº den aşağı düştüğü günler hesaba katılmamalıdır.
Özel durumlarda kontrol ( denetim ) mühendisi bu süreleri azaltabilir. Ancak o anda betonda aranan dayanımın emniyetli bulunduğu deney ile doğrulanmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder