BETON BASINÇ DAYANIMI

BETON BASINÇ DAYANIMI

Betonun genellikle kullanıldığı yapılar basınç, çekme,eğilme ve kayma yaratacak kuvvetlerin etkisi altındadır.
Beton basınç dayanımı deneysel olarak en kolay tayin edilen yöntemdir.
Betonun dayanım özelliği ile diğer özellikleri arasında bir korelasyon kurmak ve diğer özellikleri değerlendirmek mümkündür.
Şantiyede Beton Dayanımını Etkileyen Faktörler

Beton bekleme süresinin aşılması,
Su/çimento oranını değiştirmek,
Aşırı yüksek kıvamda beton dökmek,
Sıcak ve soğuk havalarda önlem almamak,
Betonun sıkıştırılmasını hiç yapmamak ya da yanlış yapmak,
Betonun kürünü ve bakımını yapmamak


NUMUNE ALMA SAYISI

Nitelik denetimi amacıyla, her üretim biriminden en az bir grup (3 numune) deney elemanı alınması zorunludur. Üretim birimi, aynı hesap dayanımı istenen ve aynı gereçler aynı oranda kullanılan betondan oluşur. Ayrıca, bir birim, aynı günde dökülmüş ve 100 m3 ü veya 450 m2 alanı aşamaz. Bir işte, en az 3 grup (9 numune) alınması gereklidir. Grubu oluşturan numuneler, standart Koşullarda saklandıktan sonra bunlara basınç deneyi
uygulanır. Numunelerin her biri ayrı betoniyer Dökümünden veya transmikserden alınır. Aynı betoniyer dökümünden birden fazla numune alınırsa, bunlar tek numune sayılır ve değerlendirmede ortalamaları dikkate alınır. Deney numunelerinin alınması, bakımı ve hazırlanmasında TS 2940, TS 3068 ve TS 3351’e; deneylerin yapılmasında TS 3114’e uyulacaktır.

10 KATLI BİR APARTMAN (en fazla 450 m2)
TEMEL:HER YAŞ GRUBU İÇİN EN AZ 3 ADET
TOPLAM: 28 YAŞ GÜNÜ İÇİN EN AZ 21 ADET ÖRNEK ALINMASI GEREKİR
HEM 7 HEM 28 GÜN TEST SONUÇLARI İSTENİRSE TOPLAM 56 ÖRNEK ALINMASI GEREKİR.
BİR İŞ, 100M3 YOL BETONU:EN AZ 9 ADET ÖRNEK ALINMASI GEREKİR



Taze Betondan Numune Alınması

BASINÇ DAYANIMI SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Hazır beton kullanıldığında, üretim yerinde alınan numunelere ek olarak, şantiyede de yukarıda tanımlanan biçimde ve sayıda numuneler alınmalıdır. Değerlendirmede şantiyede alınan numuneler temel alınmalıdır. Alınan üçer silindirlik gruplar, alınış sırasına göre,
G1, G2, G3,….Gn biçiminde adlandırılmalı ve her grubun basınç dayanımı ortalaması belirlenmelidir. Biribiri ardından gelen üçer grupluk partilerin herbiri, P1(G1, G2, G3), P2(G2, G3, G4), P3(G3, G4, G5), . ..Pn-2, aşağıda belirtilen iki koşulu birden sağlamalıdır, eğer sağlamazsa beton kabul edilmeyecektir.

a) Her parti ortalaması, fcm ≥ fck + 1,0 MPa
b) Her partide en küçük grup ortalaması, fcmin ≥

SERTLEŞMİŞ BETONDAN ÖRNEK ALIMI


TS 10465’te ‘Bu standart bir bina veya yapı bileşeni betonuna ait kalite kontrol bazında taze beton deney sonuçları yoksa, varolan deney sonuçları yetersiz ise yapıdaki beton mukavemetinde bir şüphe ortaya çıkmışsa (mesela;gözle görülebilen önemli çatlaklar.tabii don hasarları,dayanım düşüklüğü izlenimini yaratacak boyuttaki yüzey bozuklukları ve herhangi bir tahribatsız metotla yapılan kontrol sonuçlarının beton basınç dayanımına ilişkin kuşku doğurması yada herhangi bir zarar veya kısmi yıkılma mevcutsa) uygulanır’ denilmektedir.
Karot yöntemi tahribatlı bir yöntemdir. Her ne kadar taşıyıcı elemanlarda açılan boşlukların yüksek mukavemetli bir harçla kapatılsa da sonuçta taşıyıcı elemanda en az 5cm
çapında kesme payı ile birlikte 8-10 cm uzunluğunda boşluklar oluşturulmaktadır.
DENEY SAYISI TESPİTİ
Her 50 m3 lük beton imalatından alınması gereken karot örneği an az 3 adettir.Bir binanın 50 m3 ten daha az beton içeren her kat için ,karot alım sayısı yine an az 3 adettir. Bu sayı C20/25 den daha yüksek mukavemetli betonlar için iki katına (6 adet) çıkarılmalıdır.
Yapıya zarar vermeyecek ölçüde alınacak her fazla karotun hata oranın düşüreceği gerçeği unutulmamalıdır.
Karot alımı sırasında karot ta hasar oluşturmamak ve sonuçların güvenirliliğini arttırmak için normal kürlü betonlardan 14 günden önce karot alınmamasına dikkat edilmelidir.


KAROT ALIMI SIRASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR

--Karot numunelerinin çapları 10-15cm olmalıdır.Özel durumlarda örneğin, narin yapı bileşenlerinde veya donatının fazla olduğu yapı bileşenlerinde daha küçük çaplı karot lar alınabilir.ancak en küçük çap 5cm olmalıdır.karotun deney için hazırlanan boyutu da 5 cm den az olmamalıdır.ancak 5x5cm karot örneği çok narin olduğundan mecbur kalmadıkça uygulanmamalıdır.
--kullanılacak karot bıçağı çapı betonun en büyük dane çapının üç katına büyük yada eşit olmalıdır.
--numunenin boyunun çapının iki katı olması tavsiye edilir.
--karot alımı sırasında donatı kesilmemelidir.
--yapı elemanının köşe ve kenarlarından örnek alınmamalı,eleman kenarlarına en fazla 18 cm yaklaşılmalıdır.