21 Ocak 2009 Çarşamba

Su Yapıları Terimleri


Mahmuz: Akarsu yatağını daraltmak için akışa dik doğrultuda inşa edilen su yapılarıdır.
Anroşman: Akarsu yatağını suyun etkilerinden korumak için kayaların ve beton küplerin doğrudan su içine atolması ile oluşturulan koruyucu örtüdür.
Master Planı: Birden fazla projenin birlikte değerlendirilip ilişkilerini belirlemek ve projeyi ayrıntılı olarak incelemek.
Akarsu havzası projesi: Havzadaki su kaynaklarını geliştirme amaçlı projelerdir.
Memba ve Mansap: Akarsu kesitinin kaynak tarafında kalan kısmı memba, ağız tarafında kalan kısım mansatır.
Akarsu Kavşağı: İki veya daha fazla akarsuyun birleştiği yere denir.
Havzanın Dere Frekansı: Yıl boyunca kurumayan toplam dere sayısının havza alanına oranıdır.
Drenaj Yoğunluğu: 1 kilometrekareye düşen ortalama akarsu uzunluğudur.
Yatak Malzemesi: Hareketli tabanı oluşturan malzemedir.
Yıkanmış Malzeme: havza erozyonundan gelen malzeme.
Katı Madde Konsantrasyonu: Su içindeki askı maddesi miktarının su ve askı maddesi karışım oranıdır.
Danenin Çökelme Hızı: Derenin eriştiği G/P = 1 denge durumundaki hızıdır.
Taşkın Yatağı: Sadece ortalama su seviyesindeki debilerdeki su altında kalan kıyı ile yüksek kıyı arasındaki arazi şerididir.
Çıkış Noktası: Bir havza bölümünden gelen yüzeysel suların toplanarak havzayı terkettiği akarsu kesitidir.
Dış Drenaj Alanı: Denize ulaşan akarsuların havza alanlarıdır.
Taban Düşüsü: Yataktaki su seviyesini kısa bir mesafede alçaltarak akarsuyun enerji fazlalığını yok eder.
Paralel Yapı: Akarsuyun eksenine paralel olarak kıyı çizgisinden başlayarak yeni düzenleme çizgisini belirleyen sedde tarzında yapılardır.
Yargın: Yatağın eğimini arttırmak, yatak su seviyesini düşürmek, akarsu kıvrımlarını düzeltmek için yargınlar yapılır.
Menfez: Küçük bir akarsuyu, karayolu veya demiryolu ile geçmek için menfezler kullanılır. boru menfezlerde çap en az 80 cm, seçilmeli, katı maddesi çok az akarsularda 30 cm ye kadar düşürülebilir.
Büz: Pişmiş toprak veya çimentodan yapılmış hazır menfezler veya kalın su borularıdır. Menfezlerde yapılan hesaplamalar geçerlidir.
Taşkın Seddeleri: Akarsu yatağının dışında planlanan taşkın sularını kontrollü bir şekilde geçiren su yaılarıdır.
Taşkın Duvarları: Meskun yerlerde arazi çok kıymetli olduğundan bu bölgelerden geçen akarsuların taşkın sularının yatak içinde tutulması için inşa edilir.


bu bilgiler Prof. Dr. Recep Yurtal hocamızın ders notlarından derlenmiştir.

16 Ocak 2009 Cuma

ÖZEL MATRİSLER

Özel Matrisler

Kare Matris : Satır sayısı sütün sayısına eşittir.
Diyagonal Matris : Ana diyagonalin dışındaki tüm elemanlar sıfırdır.
Skaler Matris : Diyagonal bir matrisin anadiyagonal üzerindeki tüm değerler birbirine eşittir.
Birim Matris : Ana diyagonal elemanları 1 e eşit olan skaler matristir.
Simetrik Matris : Kare matriste ana diyagonale göre simetrik elemanlar birbirine eşittir.
Ters Simetrik Matris : Kare matriste ana diyagonale göre simetrik elemanların ters işaretli olmalıdır.
Sıfır Matris : Tüm elemanlar sıfırdır.
Üst Üçgen Matris : Ana Diyagonalin altındaki tüm elemanlar sıfırdır.
Alt Üçgen Matris : Ana diyagonalin üstündeki tüm elemanlar sıfırdır.
Bant Matris : Ana diyagonali ve buna alttan ve üstten paralele birkaç diyagonali sıfırdan farklı, diğer elemanları sıfır olan matrislerdir.

Mühendislikte Sayısal Yöntemler

Mühendisin amacı, gerçek hayatta karşılaşılan sistemleri matematiksel modelle ifade etmeye çalışmak ve sistemdeki elemanların mağruz kaldığı etkileri hesaplayıp malzeme şekil ve boyutlarını tespit etmektir.
Gerçek sisteme ait matematiksel model çok basit bir cebrik ifade olabileceği gibi çok karmaşık bir ifade de olabilir. Sayısal yöntemler (nümerik analiz - sayısal metodlar -nümerik metodlar) ile analitik çözümü olmayan veya çok karmaşık problemler yaklaşık çözümlerle hesaplanır.
İçerdiği konular:
  • Lineer olmayan denklemler, köklerin bulunması
  • Matrisler ve lineer denklem sistemleri
  • Lineer olmayan denklem sistemleri
  • Özdeğer problemleri
  • İnterpolasyon
  • Sayısal türev ve sayısal integrasyon
  • Diferansiyel denklemlerin sayısal çözümleri
Önerilen kitaplar:
  • Nümerik Analiz - M. Bayram
  • Sayısal Çözümleme (odtü) - T. Aktaş, H. Öncül, S. Ural
  • Mühendisler İçin Sayısal Yöntemler (çeviri) - S.C. Chapra, R.P. Canale
  • Computing Methods in Engineering - E. Kıral, Y. Mengi, A. Gürkok
  • Numerical Recipes - W.H. Press, B.P. Flancery, S.A. Tevkosky, V.T. Vetlerling
Ders İçeriğindeki Bazı İfadeler:
  • Ortalama Değer Teoremi
  • Rolle Teoremi
  • Taylor Serisi
  • Yuvarlama İşlemi
  • İkiye Bölme Metodu (Bisection Method)
  • Lineer İterasyon Yöntemi
  • Newton Apson Yöntemi
  • Secand Yöntemi (Kiriş Yöntemi)
  • Gauss Eliminasyon Yöntemi
  • Pivotlama
  • L-U Yöntemi
  • Newton Yöntemi
  • Yamuk Kuralı
  • Sınır Değer Problemleri
  • Runga - Kutta Metodu

KARAYOLLARI TANIMLARI